Therapie voor paarden: ondersteuning van het zenuwstelsel

Equi Craniosacraal Therapie is een therapie voor paarden en werkt bijzonder goed omdat het specifiek gericht is op het balanceren van het zenuwstelsel. Balanceren van het zenuwstelsel bevordert een betere balans tussen het sympathisch en parasympatisch zenuwstelsel, waardoor het paard uit de chronische vecht-vlucht of bevries reactie kan komen.

Deze therapie helpt onder andere het parasympatisch zenuwstelsel te activeren, dat verantwoordelijk is voor ontspanning en herstel. Paarden kunnen baat hebben bij deze therapie omdat het hen terug in contact brengt met onbewuste fysieke spanningspatronen via het zenuwstelsel. Door de mind-body connectie te helpen herstellen en fysieke blokkades in behandeling te nemen, stelt het paarden steeds meer in staat om zich te ontspannen en uit de continue "overlevingsmodus" te komen. Behandelingen zijn er niet voor het paard om 'er aan toe te geven', maar behandelingen helpen het paard om in een stabiel leefpatroon van rust en ontspanning te komen.

Het paardenlichaam is een complex netwerk van systemen die samenwerken om de homeostase te behouden en beweging en functie te vergemakkelijken. We denken vaak aan het zenuwstelsel als simpelweg de hersenen die een zenuw aansturen, waardoor een spier in beweging komt, maar binnen dit zenuwstelsel hebben we het autonome zenuwstelsel, dat onvrijwillige lichamelijke processen regelt zoals hartslag, spijsvertering, ademhalingsfrequentie en myofasciale spanning.

Het autonome zenuwstelsel is verdeeld in drie secties:

⦁ Sympathisch zenuwstelsel = 'fight, flight or freeze' staat ofwel de 'AAN' staat

⦁ Etherisch zenuwstelsel = actieve rust, regulatie van gastro-intestinale processen

⦁ Parasympatisch zenuwstelsel = 'rest and digest' rust-en-hersteltoestand, die de functie heeft om energie te conserveren en te herstellen.

Postuur en ergonomie bij paarden beïnvloedt de zenuwfunctie en vice versa; deze relatie is cyclisch, omdat viscerale en biomechanische disfunctie de stressrespons kan activeren, wat leidt tot myofasciale spanning en inefficiëntie in lichaamshouding.

Wanneer het parasympatische zenuwstelsel -'rest and digest' functie -actief is, kan het paard optimaal spijs verteren, immuun functie uitvoeren en reproductieve taken verrichten. Dit systeem helpt het paard om energie te besparen en in een rusttoestand te blijven.

Het sympathische zenuwstelsel is het tegenovergestelde van het parasympatische zenuwstelsel, omdat het de juiste werking van de spijsvertering vertraagt, de reproductieve activiteit vermindert en de immuniteit via het sympathische zenuwstelsel beïnvloedt.

Hoe help ik paarden bij het kalmeren van het zenuwstelsel?

Equi Craniosacraal Therapie brengt het paard terug in contact met heel het lichaam via technieken die het parasympatisch zenuwstelsel stimuleren, dat verantwoordelijk is voor ontspanning, herstel en evenwicht. De therapie verlicht spierspanning en helpt het lichaam van het paard zich te herstellen van fysieke stress, trauma en letsel. Paarden ervaren vaak een verbetering in hun ademhalingspatronen na Equi CranioSacraal Therapie, wat hen helpt efficiënter zuurstof op te nemen.

Het behandelen met ECST helpt het paard om zich te ontspannen en stress te verminderen, wat leidt tot het opheffen van myofasciale én durale spanningen die vloeistofcirculaties zoals lymfe en cerebrospinale vloeistof negatief beïnvloeden en gewricht -en zenuw compressies in het hoofd en de wervelkolom, en spierblokkades of fasciaverklevingen in bewegingssystemen veroorzaken, wat leidt tot een verminderde gevoeligheid voor onder andere pathologie, en viscerale disfunctie.

Daarnaast wordt er gekeken wat het paard verder nodig heeft om een stabiele parasympatische balans te handhaven. Dit kan betekenen dat er aanpassingen in het management worden geadviseerd, of bevindingen worden besproken met professionals vanuit andere vakgebieden zoals hoefverzorgers, voedingsexperts, neuromusculaire gebitsspecialist en trainers.

Wat betekent het voor een paard om zich constant in een "vecht-vlucht-bevries"-staat te bevinden?

De "vecht-vlucht-bevries"-staat is een reactie van het lichaam op stress, angst of een waargenomen dreiging. Wanneer een paard zich in deze staat bevindt, wordt het autonome zenuwstelsel geactiveerd, met name het sympathisch zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor de "vecht, vlucht of bevries" reactie. Dit betekent dat het paard in een staat van waakzaamheid of afsluiting is, waarin het lichaam zich aanzet tot actie.

Als een paard zich in een chronische staat bevindt, betekent dit dat het lichaam van het paard in een verhoogde staat van spanning verkeert, zelfs als er geen onmiddellijke dreiging is. Dit kan leiden tot allerlei fysieke en emotionele problemen, zoals immuniteitsproblemen, overgevoeligheid, nervositeit, agressie, viscerale disfunctie, en zelfs het vermijden van -en heftig reageren op -interacties met mensen of andere dieren.

Wat betekent het voor de fysiologie van het paard om zich in een constante "vecht-vlucht-bevries"-staat te bevinden?

Wanneer een paard zich voortdurend in een "vecht-vlucht of bevries"-staat bevindt, heeft dit aanzienlijke effecten op de fysiologie:

Verhoogde myofasciale spanning en spiertonus in rust: Er is iets dat de spierspanning regelt en daardoor de myofasciale spanning door het hele lichaam, en uiteraard is dit het zenuwstelsel, waarbij verschillende aspecten van het zenuwstelsel beïnvloed worden door fysieke en mentale toestanden. Het lichaam van het paard reageert op deze spanning wat op kan leiden tot mobiliteitsbeperkingen, een inefficiënte lichaamshouding en op langere termijn disfunctie in het bewegingsapparaat -waardoor paarden gevoeliger worden voor ontwikkeling van pathologie -of beïnvloeding van de gezonde fysiologische lichaamsprocessen zoals de spijsvertering, hartslag en ademhaling.

Hormonale disregulatie: De voortdurende afgifte van stresshormonen zoals adrenaline en cortisol kan het immuunsysteem verzwakken en de algehele gezondheid van het paard beïnvloeden.

Verstoord zenuwstelsel: Het parasympatisch zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor ontspanning en herstel, wordt onderdrukt. Dit kan het vermogen van het paard om zich te herstellen van aandoeningen, stress en vermoeidheid belemmeren.

Spijsverteringsproblemen: Chronische stress kan het spijsverteringssysteem van het paard beïnvloeden, wat kan leiden tot aanhoudende maagzweren, diarree, mestwater, terugkerende koliek, slechte eetlust of andere spijsverteringsstoornissen.

Verstoorde ademhaling: Het paard kan oppervlakkiger of sneller gaan ademen, wat de zuurstofopname kan verminderen en de algehele energie en herstel kan verminderen.

Hoe herken je paarden die zich in een chronisch "vecht-vlucht-of bevries"-patroon bevinden?

Er zijn verschillende tekenen waaraan je kunt herkennen dat een paard zich in een chronisch "vecht-of-vlucht"-patroon bevindt. We moeten realistisch blijven, de gedomesticeerde setting voor de meeste paarden is onnatuurlijk: stalling, transport, rijtuig, hooinetten, operaties, etc. Omdat de gedomesticeerde setting stressvol voor paarden kan zijn, en paarden deze stress vaak in het lichaam opslaan, moeten we aandacht besteden aan hoe we de paarden op de beste manier kunnen ondersteunen in het reguleren van het zenuwstelsel. Ook is het goed om bij jezelf te reflecteren of er mogelijke factoren zijn waar je paard op reageert. Net als bij mensen ontwikkelt ieder paard zijn eigen coping mechanisme bij stress:

Fysieke spanning: Het paard vertoont veel spanning in zijn lichaam, bijvoorbeeld door hypertonie, staartspanning, een gespannen kaak of een gespannen lichaamshouding.

Overgevoeligheid: Het paard reageert extreem op omgevingsstimuli zoals geluiden, insecten, bewegingen, mensen of andere dieren, wat een indicatie kan zijn dat het in een constante staat van waakzaamheid verkeert.

Angst en nervositeit: Paarden die zich in een vecht-of-vlucht-reactie bevinden, kunnen zenuwachtig, boos of angstig lijken, zich moeilijk ontspannen of contact maken met mensen.

Onrustig gedrag: Paarden kunnen onrustig zijn, constant bewegen of de omgeving in de gaten houden (extern gericht) of in een lichte spanning staan, zelfs als er geen onmiddellijke bedreiging is.

Viscerale disfunctie: Paarden die aanhoudende klachten in de organen vertronen, zelfs na aanpassing van het management en dierenartsbezoeken, moeten verder worden onderzocht om tot de grondoorzaak van de klacht te kunnen komen.

Vermijden van contact of vertoning van apathie: Het paard kan zich terugtrekken uit sociale interacties of moeite hebben met vertrouwd raken met mensen of andere dieren. Ze kunnen zich afsluiten van de wereld, wat vaak duidt op een onderliggend probleem.

Hoge hartslag en ademhaling: Een verhoogde hartslag of snelle ademhaling kan ook een aanwijzing zijn dat het paard zich in een vecht-vlucht of bevriesmodus bevindt.

Enkele opvallende voorbeelden van de praktijk zijn:

⦁ 100% van de cliënten vertonen een aanzienlijke verbetering in postuur en beweging

⦁ 100% van de cliënten vertonen een diepere ademhaling

⦁ Ruin die zonder spanning alleen op buitenritten kan

⦁ Ruin stopte met plotselinge aanvallen (bijten en schoppen)

⦁ Merrie met kissing spines die voor het eerst in de paddock volledig kan ontspannen en gaat liggen

⦁ Ruin die weer terug op gewicht kwam na verhuizing

⦁ Merrie die van doffe koperkleurige plekken op de vacht naar een glanzende egale zwarte vacht veranderde

⦁ Paarden die stabieler reageren op omgevingsgeluiden en bewegingen

⦁ Apathische ruin die weer verbinding opzocht met zijn verzorger en andere dieren

⦁ Ruin die geen voernijd meer vertoonde naar andere paarden

⦁ Verandering van kleur en structuur in de manen en staart

Loop je tegen herkenbare signalen aan? Hoe fijn zou het zijn dat je paard terug kan keren naar meer rust en mentale stabiliteit? Vraag een gratis consult aan of boek je afspraak, ik help jou en je paard graag verder.

www.horsesandhumans.nl

+31 (0)646 100 868